MESLEK MENSUPLARININ TEK DÜZEN HESAP PLANINDA DİKKAT ETMESİ GEREKENLER - 1

Bu makalemde, denetim elemanlarının tek düzen hesap planını incelerken nelere dikkat ettiğini anlatmaya çalışacağım. Makalemin meslek mensuplarına fayda sağlayacağı düşüncesindeyim. 

Tek düzen hesap planı çok detaylı olduğu için belli gruplara ayırıp yazmaya çalışacağım. Ticari hayatımızda sık kullandığımız hesaplarla ilgili bilgilere yer vereceğim. İlk olarak Hazır Değerler hesap grubunda dikkat edilmesi gerekenleri anlatacağım.

Hazır Değerler hesap grubu; işletmenin kasasında ve bankasında bilanço tarihi itibariyle bulunan nakit ve nakit benzeri varlıkların izlendiği hesap olarak nitelendirilmektedir.

100 KASA HESABI: İşletmenin kasasında bulunan ulusal ve yabancı paraların giriş ve çıkış hareketlerinin incelendiği hesap olarak tanımlanmaktadır. 

Meslek mensuplarının kasa hesaplarını kullanırken dikkat etmesi gerekenler;

Kasa hesabı daima borç bakiyesi vermelidir.

Kasa hesabında bakiye olmadan çıkış hareketi gerçekleştirilemez.

İşletmenin ticari durumu göz önünde bulundurulmalı, ticari faaliyetine uygun düşmeyecek miktarda nakit tutmamaya dikkat etmeli, eğer yüksek tutarlı nakit bulunduruyorsa geçerli bir sebebe dayandırmalıdır.

Şirket kasasında yabancı para bulunduruyor ise değerlemelerin TCMB efektif alış kuru ile yapılması gerekmektedir.

Kasa noksan ve fazlalıklarının muhasebeleştirilmesi muhakkak yapılmalıdır. 

İşletmenin, mal alış ve satışlarda 7.000,00 TL ve üzeri ödeme ve tahsilatlarını bankadan geçirmesi gerektiğine dikkat etmelidir.

Kasa hareketleri için belge düzenlenmesi gerekmektedir.

101 ALINAN ÇEKLER HESABI: işletmenin almış olduğu ve henüz tahsilat için bankaya verilmemiş olan çeklerin izlendiği hesaptır.

Ulusal para değerindeki çekler, itibari değeri ile değerlendirilmelidir.

Çeklerin üzerinde değişiklik yapılmamalı, silinti kazıntı olmamalıdır.

Karşılıksız çıkan çekler için bankaların asgari ödemesi gereken tutarın tahsil edilip edilmediğine dikkat edilmelidir.

102 BANKALAR HESABI: İşletmenin banka hesaplarındaki ulusal ve yabancı paraların takip edildiği hesaptır.

Şirketin çalıştığı tüm bankalar muhasebe kayıtlarında da gösterilmelidir.

Vadeli vadesiz hesapların bakiyeleri banka ekstresiyle uygun olmalıdır.

Yabancı paralar yılsonunda TCMB alış kuru ile değerlendirilmelidir.

Bankalardan bulunan mevduatlardan elde edilen faizlerin dönemsellik ilkesine uygun olarak kaydedilmesine dikkat edilmelidir.

103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ HESABI: İşletmenin diğer kişilere bankalardan çek ile veya ödeme emri ile yapacağı ödemelerin izlendiği hesaptır.

Bu hesap pasif karakterli olduğundan artışlar alacağa, azalışlar borca kaydedilmesi gerekmektedir.

108 HAZIR DEĞERLER HESABI: Kredi kartları, kuponlar, banka ve posta havalelerini kapsayan hesaptır.

Kredi kartı çekimlerinin kayıt altına alınmasında kredi kartı hesap dökümleri eşleştirilmelidir.

Kredi kartının düzenlenmesi ile ilgili olan fatura ve fişlerin düzenlenip düzenletilmediği dikkat edilmelidir.

Menkul Kıymetler hesabında sık kullandığımız hesap olarak;

110 HİSSE SENETLERİ HESABI: İşletmenin kısa süreli tutmak için aldığı hisse senetlerinin izlendiği hesaptır.

Meslek mensupları, hisse senetlerini alış değeri ile değerlendirmeye dikkat etmelidir.

Yabancı para cinsinden alınan hisse senetleri alış tarihindeki TCMB Döviz Alış Kuru üzerinden muhasebeleştirilmelidir.

Alış esnasında ödenen komisyonlar alış bedeline intikal ettirilmemelidir.

Kaynak

VDK Rehberi

MEHMET GÜNGÖR

S.M. MALİ MÜŞAVİR

www.mehmetgungor.com